Μεταφορά και εναπόθεση ιζημάτων

Η μεταφορά και η εναπόθεση ιζημάτων είναι βασικές διαδικασίες ιζηματολογία που διέπουν τη συγκρότηση του ιζηματογενή πετρώματα. Η κίνηση του ιζήματος μπορεί να συμβεί μέσω μιας ποικιλίας μηχανισμών, όπως ο άνεμος, το νερό, ο πάγος και η βαρύτητα. Η φύση της μεταφοράς ιζημάτων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ενέργεια του μεταφορικού μέσου, η οποία μπορεί να κυμαίνεται από ήπια ρεύματα σε ένα ποτάμι έως τη βίαιη ροή μιας πυροκλαστικής ροής από μια ηφαιστειακή έκρηξη.

Μόλις μεταφερθεί το ίζημα, μπορεί να αποτεθεί σε ένα ευρύ φάσμα περιβαλλόντων, συμπεριλαμβανομένων των καναλιών ποταμών, των λιμνών, των δέλτα, των παραλιών και των βαθιών θαλάσσιων λεκανών. Το περιβάλλον εναπόθεσης επηρεάζει τα χαρακτηριστικά του ιζήματος που εναποτίθεται, όπως το μέγεθος των κόκκων, η διαλογή και η σύνθεση.

Η μελέτη της μεταφοράς και εναπόθεσης ιζημάτων είναι κρίσιμη για την κατανόηση του σχηματισμού ιζημάτων βράχους και τα περιβάλλοντα στα οποία εναποτέθηκαν. Αυτή η γνώση μπορεί επίσης να εφαρμοστεί σε μια σειρά πρακτικών εφαρμογών, όπως η διαχείριση των υδάτινων πόρων, η κατασκευή φραγμάτων και αναχωμάτων και η πρόβλεψη και ο μετριασμός γεωλογικών κινδύνων όπως π. κατολισθήσεις και τα συντρίμμια ρέουν.

Πράκτορες Μεταφοράς Ιζημάτων

Οι παράγοντες μεταφοράς ιζημάτων είναι οι φυσικές δυνάμεις που μετακινούν τα ιζήματα από τη μια θέση στην άλλη. Αυτοί οι παράγοντες μπορούν να ταξινομηθούν σε διάφορες κατηγορίες:

1. Νερό: Το ίζημα μπορεί να μεταφερθεί με ποτάμια, ρυάκια, ωκεάνια ρεύματα και κύματα. Η ποσότητα του ιζήματος που μεταφέρεται με το νερό εξαρτάται από την ταχύτητα και την αναταραχή του νερού, το μέγεθος και το σχήμα των σωματιδίων του ιζήματος και τη διαθεσιμότητα του ιζήματος.
2. Άνεμος: Το ίζημα μπορεί να μεταφερθεί με τον άνεμο, ειδικά σε ξηρές περιοχές όπου υπάρχει λίγη βλάστηση για να συγκρατήσει το έδαφος στη θέση του. Ο άνεμος μπορεί να μετακινήσει τόσο λεπτόκοκκο όσο και χονδρόκοκκο ίζημα και η ποσότητα του ιζήματος που μεταφέρεται εξαρτάται από την ταχύτητα του ανέμου και το μέγεθος των σωματιδίων του ιζήματος.
3. Πάγος: Τα ιζήματα μπορούν να μεταφερθούν από παγετώνες, οι οποίοι κινούνται αργά προς τα κάτω κάτω από το δικό τους βάρος. Οι παγετώνες μπορούν να μεταφέρουν μεγάλες ποσότητες ιζημάτων, συμπεριλαμβανομένων ογκόλιθων, κροκάλων και άμμου.
4. Βαρύτητα: Το ίζημα μπορεί να μεταφερθεί με τη βαρύτητα, ειδικά σε απότομες πλαγιές και σε ορεινές περιοχές. Η βαρύτητα μπορεί να προκαλέσει κατολισθήσεις, πτώσεις βράχων και ροές συντριμμιών που μεταφέρουν ιζήματα προς τα κάτω.
5. Βιολογικοί παράγοντες: Το ίζημα μπορεί επίσης να μεταφερθεί από ζωντανούς οργανισμούς, όπως ζώα που τρυπώνουν, ριζικά συστήματα φυτών και μικρόβια.

Ο τύπος και η ποσότητα του ιζήματος που μεταφέρεται από κάθε παράγοντα εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η ισχύς και η διάρκεια του παράγοντα, ο τύπος και το μέγεθος του ιζήματος και τα χαρακτηριστικά του εδάφους.

Τρόποι μεταφοράς ιζημάτων

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι μεταφοράς ιζημάτων, όπως:

1. Μεταφορά κρεβατιού: Αυτή είναι η κίνηση των σωματιδίων ιζήματος κατά μήκος του πυθμένα ενός ποταμού, ρέματος ή ωκεανού με κύλιση, ολίσθηση ή αναπήδηση.
2. Μεταφορά φορτίου με αναστολή: Αυτή είναι η κίνηση των μικρών σωματιδίων ιζήματος που αιωρούνται στη στήλη του νερού από τη δύναμη του ρέοντος νερού.
3. Πήδημα: Αυτός είναι ένας τύπος μεταφοράς φορτίου κρεβατιού στον οποίο τα σωματίδια ιζήματος αναπηδούν κατά μήκος του πυθμένα σε μια σειρά από σύντομους λυκίσκους.
4. Έλξη: Αυτός είναι ένας τύπος μεταφοράς φορτίου κλίνης κατά τον οποίο τα σωματίδια ιζήματος κυλίονται ή σύρονται κατά μήκος του πυθμένα με τη δύναμη του ρέοντος νερού.

Ο τρόπος μεταφοράς του ιζήματος επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, όπως η ταχύτητα του νερού, το μέγεθος και το σχήμα των σωματιδίων του ιζήματος και η πυκνότητα των σωματιδίων.

Μεταφορά κρεβατιού

Η μεταφορά φορτίου κλίνης είναι μια διαδικασία με την οποία τα σωματίδια ιζήματος στην κοίτη ενός ποταμού ή ενός ρέματος μετακινούνται από τη ροή του νερού. Σε αυτή τη διαδικασία, μεγαλύτερα σωματίδια ιζήματος, όπως χαλίκι και άμμος, παραλαμβάνονται από τη δύναμη του νερού και κυλίονται, γλιστρούν ή αναπηδούν κατά μήκος του πυθμένα του καναλιού του ρεύματος. Η μεταφορά φορτίου κλίνης χαρακτηρίζεται τυπικά από διακοπτόμενες, υψηλής ενέργειας ροές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια περιόδων αυξημένης εκφόρτισης ρεμάτων, όπως κατά τη διάρκεια καταιγίδων ή συμβάντων τήξης χιονιού. Ο ρυθμός μεταφοράς φορτίου κλίνης επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, όπως το μέγεθος και το σχήμα των σωματιδίων του ιζήματος, η ταχύτητα του νερού και η κλίση και η τραχύτητα του καναλιού του ρέματος. Η μεταφορά με φορτίο κλίνης μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στα φυσικά και οικολογικά χαρακτηριστικά των οικοσυστημάτων των ποταμών και των ρεμάτων, συμπεριλαμβανομένου του σχηματισμού τουφεκιών και των λιμνών, της διάβρωσης των όχθες των ρεμάτων και μεταβολή του υδάτινου οικοτόπου.

Μεταφορά φορτίου με αναστολή

Η μεταφορά αιωρούμενων φορτίων είναι ένας από τους τρόπους μεταφοράς ιζημάτων στον οποίο τα λεπτόκοκκα σωματίδια, όπως η λάσπη και ο πηλός, μεταφέρονται σε αιώρηση από το κινούμενο ρευστό, συνήθως νερό ή αέρα. Τα σωματίδια αιωρούνται λόγω των ανοδικών συστατικών των τυρβωδών δίνων, που δημιουργούνται από τη ροή του ρευστού.

Η αιωρούμενη μεταφορά φορτίου μπορεί να συμβεί σε διάφορα περιβάλλοντα, όπως ποτάμια, εκβολές ποταμών, ωκεανούς και την ατμόσφαιρα. Το αιωρούμενο φορτίο γενικά θεωρείται ότι είναι το πιο σημαντικό συστατικό της μεταφοράς ιζημάτων στους ποταμούς και μπορεί να συμβάλει στο σχηματισμό ιζηματογενούς καταθέσεις, όπως πλημμυρικές πεδιάδες και δέλτα, καθώς και στη διάβρωση και την καθίζηση κατάντη.

Η ποσότητα του ιζήματος που μπορεί να μεταφερθεί σε εναιώρηση εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η ταχύτητα και η αναταραχή του ρευστού, το μέγεθος και η πυκνότητα των σωματιδίων και η συγκέντρωση του ιζήματος στο ρευστό. Γενικά, όσο υψηλότερη είναι η ταχύτητα και ο στροβιλισμός του ρευστού, τόσο μεγαλύτερα είναι τα σωματίδια που μπορούν να αιωρηθούν και τόσο μεγαλύτερη είναι η συγκέντρωση του ιζήματος που μπορεί να μεταφερθεί.

Πήδημα

Το Saltation είναι ένας τύπος μεταφοράς ιζημάτων κατά την οποία σωματίδια, συνήθως σε μέγεθος άμμου, αναπηδούν κατά μήκος μιας κοίτης ρέματος ή της επιφάνειας ενός αμμόλοφου από τη ροή αέρα ή νερού. Κατά τη διάρκεια της αλατοποίησης, τα σωματίδια ανυψώνονται στον αέρα και στη συνέχεια πέφτουν πίσω στην επιφάνεια, αναπηδώντας ή χοροπηδώντας σε μια σειρά από σύντομα άλματα. Αυτός ο τύπος μεταφοράς ιζήματος είναι σημαντικός σε ποτάμια, ρυάκια και άλλες πλωτές οδούς όπου η άμμος και άλλα μικρά σωματίδια μετακινούνται κατά μήκος του πυθμένα από το ρέον νερό. Είναι επίσης σημαντικό στις ερήμους, όπου η άμμος μεταφέρεται με τον άνεμο, και στην επιφάνεια του Άρη, όπου η λεπτή ατμόσφαιρα επιτρέπει τη μεταφορά της άμμου από τον άνεμο με παρόμοιο τρόπο.

Έλξη

Η έλξη είναι ένας τρόπος μεταφοράς ιζήματος κατά τον οποίο τα σωματίδια κυλίονται ή γλιστρούν κατά μήκος του πυθμένα ενός σώματος νερού ή άλλου ρευστού. Η έλξη συνδέεται συχνά με χονδρότερα σωματίδια ιζήματος, όπως η άμμος ή το χαλίκι, που είναι πολύ βαριά για να μεταφερθούν σε αιώρηση ή αλάτι. Καθώς το νερό ή άλλο ρευστό κινείται πάνω από τα σωματίδια, αυτά σύρονται κατά μήκος του πυθμένα από τη δύναμη του κινούμενου ρευστού. Η ποσότητα του ιζήματος που μεταφέρεται μέσω της έλξης εξαρτάται από την ισχύ του ρεύματος ή της ροής, το μέγεθος και το σχήμα των σωματιδίων του ιζήματος και τα χαρακτηριστικά του στρώματος ιζήματος, όπως η κλίση και η τραχύτητα της επιφάνειας. Η έλξη είναι μια σημαντική διαδικασία για τη διαμόρφωση της μορφολογίας των ποταμών, των ρεμάτων και άλλων υδάτινων σωμάτων, καθώς και για το σχηματισμό ιζηματογενή κοιτάσματα.

Εναπόθεση Περιβάλλοντα

Τα περιβάλλοντα εναπόθεσης είναι οι τοποθεσίες και οι συνθήκες όπου συσσωρεύονται τα ιζήματα και καθορίζονται από τις φυσικές, χημικές και βιολογικές διεργασίες στην εργασία. Ταξινομούνται με βάση τα χαρακτηριστικά του ιζήματος και τις κυρίαρχες διεργασίες που δημιουργούν το κοίτασμα. Μερικά κοινά περιβάλλοντα κατάθεσης περιλαμβάνουν:

• Αλλουβιακός: Κοιτάσματα που σχηματίζονται από τρεχούμενο νερό σε κανάλια ποταμών, πλημμυρικές πεδιάδες και προσχωσιγενείς ανεμιστήρες.

Το αλλουβιακό αναφέρεται σε ιζηματογενή υλικά, όπως άμμος, χαλίκι, άργιλος ή λάσπη, που εναποτίθενται από το ρέον νερό, όπως ένα ποτάμι, ένα ρυάκι ή μια πλημμύρα. Ο όρος «αλλουβιακός» προέρχεται από τη λατινική λέξη «alluvium», που σημαίνει «πλύση ενάντια». Προσχωσιγενείς αποθέσεις μπορούν να βρεθούν σε κανάλια ποταμών, πλημμυρικές πεδιάδες, δέλτα και προσχωσιγενείς βεντάλιες και είναι συχνά πλούσιες σε ορυκτά και οργανικά υλικά. Χρησιμοποιούνται συνήθως για δομικά υλικά, καθώς και για εξόρυξη πολύτιμων μετάλλων και άλλων πόρων.

• Δελταϊκός: Συσσώρευση ιζήματος στις εκβολές ενός ποταμού καθώς εισέρχεται σε ένα στάσιμο υδάτινο σώμα, σχηματίζοντας συχνά διακλαδισμένα σχέδια καναλιών και διανομέων.

Η δελταϊκή εναπόθεση εμφανίζεται στις εκβολές των ποταμών, όπου εισέρχονται σε στάσιμα υδάτινα σώματα όπως λίμνες, θάλασσες ή ωκεανοί. Τα δέλτα σχηματίζονται από τη συσσώρευση ιζήματος που μεταφέρεται από τον ποταμό και εναποτίθεται στις εκβολές του, καθώς η ταχύτητα του ποταμού μειώνεται λόγω του στάσιμου όγκου του νερού. Το ίζημα είναι συνήθως λεπτόκοκκο και περιλαμβάνει άργιλο, λάσπη και άμμο, τα οποία εναποτίθενται σε στρώματα. Τα ακριβή χαρακτηριστικά του δελταϊκού κοιτάσματος εξαρτώνται από τη φύση του ιζήματος που μεταφέρεται, καθώς και από τις συνθήκες στις εκβολές του ποταμού, όπως η ισχύς και η κατεύθυνση των παλιρροϊκών ρευμάτων. Οι δελταϊκές αποθέσεις είναι συνήθως πολύ πλούσιες σε οργανική ύλη, γεγονός που τις καθιστά σημαντικές πηγές υδρογονανθράκων.

• Παραλιακός: Κοιτάσματα που σχηματίζονται κατά μήκος της ακτής από τη δράση των κυμάτων, των ρευμάτων και της παλίρροιας, συμπεριλαμβανομένων των παραλιών, των νησιών φραγμού και των λιμνοθαλασσών.

Τα παράκτια περιβάλλοντα απόθεσης χαρακτηρίζονται από την παρουσία θαλάσσιων ή παράκτιων διεργασιών, όπως κύματα, παλίρροιες και ρεύματα, που επηρεάζουν τη μεταφορά και την εναπόθεση ιζημάτων. Αυτά τα περιβάλλοντα μπορεί να περιλαμβάνουν παραλίες, αμμόλοφους, νησιά φραγμού, παλιρροϊκά πεδία και εκβολές ποταμών.

Οι παραλίες είναι το πιο κοινό παράκτιο περιβάλλον απόθεσης, που σχηματίζεται από τη δράση των κυμάτων και χαρακτηρίζεται από ιζήματα μεγέθους άμμου. Μπορούν να ταξινομηθούν ανάλογα με τον βαθμό έκθεσής τους στην ενέργεια των κυμάτων, από παραλίες διασποράς υψηλής ενέργειας έως ανακλαστικές παραλίες χαμηλής ενέργειας. Οι αμμόλοφοι μπορούν να σχηματιστούν πίσω από τις παραλίες και διαμορφώνονται από τη δράση του ανέμου. Μπορούν να αποτελέσουν σημαντικούς βιότοπους για φυτά και ζώα και επίσης να χρησιμεύσουν ως φυσικός προστατευτικός παράγοντας κατά της διάβρωσης των ακτών.

Τα νησιά φραγμού είναι μακριά, στενά υπεράκτια γεωμορφές που παραλληλίζονται με την ακτή και χωρίζονται από αυτήν με λιμνοθάλασσα ή εκβολές ποταμών. Σχηματίζονται από τη συσσώρευση ιζήματος με τη δράση των κυμάτων και του ρεύματος και μπορούν να μεταναστεύσουν με την πάροδο του χρόνου ως απόκριση σε αλλαγές στο επίπεδο της θάλασσας ή στην παροχή ιζημάτων.

Τα παλιρροϊκά επίπεδα είναι παράκτιες περιοχές χαμηλού υψομέτρου που εκτίθενται κατά την άμπωτη και βυθίζονται κατά την άμπωτη. Χαρακτηρίζονται από λεπτόκοκκο ίζημα και μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό χώρο διατροφής και αναπαραγωγής για θαλάσσια ζώα. Οι εκβολές είναι μερικώς κλειστές παράκτιες υδάτινες μάζες που συνδέονται με τη θάλασσα και επηρεάζονται τόσο από τις θαλάσσιες όσο και από τις διεργασίες του γλυκού νερού. Μπορούν να είναι σημαντικοί βιότοποι για τα ψάρια και άλλους υδρόβιους οργανισμούς, καθώς και σημαντικές περιοχές για τη ναυτιλία και την αναψυχή.

• Ναυτιλία: Κοιτάσματα που σχηματίζονται στον ωκεανό από ρεύματα, κύματα και άλλες διεργασίες, συμπεριλαμβανομένων των υφαλοκρηπίδων, των πλαγιών και των λεκανών βαθέων υδάτων.

Τα θαλάσσια περιβάλλοντα εναπόθεσης είναι εκείνα στα οποία εμφανίζεται η καθίζηση στον ωκεανό ή τη θάλασσα. Αυτά τα περιβάλλοντα χαρακτηρίζονται από την παρουσία θαλάσσιων οργανισμών και μπορεί να κυμαίνονται από ρηχά νερά έως περιβάλλοντα βαθιάς θάλασσας. Παραδείγματα θαλάσσιων περιβαλλόντων εναπόθεσης περιλαμβάνουν:

1. Ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα: Πρόκειται για μια ρηχή, ήπια κεκλιμένη περιοχή του πυθμένα του ωκεανού που εκτείνεται από την ακτογραμμή έως το διάλειμμα της υφαλοκρηπίδας, όπου η κλίση γίνεται απότομη. Τα ιζήματα εδώ είναι συνήθως λεπτόκοκκα, συμπεριλαμβανομένης της άμμου, της λάσπης και της λάσπης.
2. Continental Slope and Rise: Πέρα από την υφαλοκρηπίδα βρίσκεται η ηπειρωτική πλαγιά, η οποία είναι μια απότομη κεκλιμένη περιοχή που εκτείνεται μέχρι το βαθύ βυθό του ωκεανού. Τα ιζήματα εδώ μεταφέρονται κατηφορικά με τη βαρύτητα και μπορεί να περιλαμβάνουν τουρμπιδίτες, που είναι αποθέσεις άμμου και λάσπης που προέρχονται από υποβρύχιες χιονοστιβάδες.
3. Abyssal Plain: Πρόκειται για μια επίπεδη, χωρίς χαρακτηριστικά περιοχή του βυθού του ωκεανού που βρίσκεται πέρα ​​από την ηπειρωτική άνοδο. Τα ιζήματα εδώ είναι συνήθως πολύ λεπτόκοκκα και μπορεί να περιλαμβάνουν άργιλο και λάσπη.
4. Mid-Ocean Ridge: Αυτό είναι ένα υποβρύχιο βουνό εμβέλεια που διασχίζει τη μέση των ωκεανών του κόσμου. Τα ιζήματα εδώ είναι τυπικά ηφαιστειακής προέλευσης και μπορεί να περιλαμβάνουν λάβες μαξιλαριών και βασάλτης.
5. Υδροθερμικοί αεραγωγοί: Πρόκειται για περιβάλλοντα βαθιάς θάλασσας όπου ζεστό, πλούσιο σε μεταλλικά στοιχεία νερό απορρίπτεται από τον πυθμένα της θάλασσας. Τα ιζήματα εδώ μπορεί να περιλαμβάνουν θειούχα μετάλλων και άλλα ορυκτά.
6. Κοράλλι Ύφαλοι: Πρόκειται για περιοχές με ρηχά, ζεστά νερά όπου κοραλλιογενή ζώα χτίζουν υφάλους. Τα ιζήματα εδώ μπορεί να περιλαμβάνουν θραύσματα άμμου και κελύφους, καθώς και υπολείμματα κοραλλιών.
7. Εκβολές ποταμών: Πρόκειται για ημι-κλειστά παράκτια περιβάλλοντα όπου αναμιγνύονται γλυκό και αλμυρό νερό. Τα ιζήματα εδώ είναι συνήθως λεπτόκοκκα και μπορεί να περιλαμβάνουν άμμο, λάσπη και λάσπη.
8. Βάλτοι μαγγροβίων: Αυτά είναι παράκτια περιβάλλοντα όπου φυτρώνουν τα μαγγρόβια δέντρα σε ρηχά νερά. Τα ιζήματα εδώ μπορεί να περιλαμβάνουν λάσπη και οργανικά υπολείμματα.

• Παγετώδης: Κοιτάσματα που σχηματίζονται από παγετώνες, συμπεριλαμβανομένων των μοραίνων, λιμνοθάλασσες και πεδιάδες που ξεπλένουν από παγετώνες.

Η εναπόθεση παγετώνων είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη διαδικασία με την οποία οι παγετώνες διαβρώνουν και μεταφέρουν τα ιζήματα και τα εναποθέτουν αλλού καθώς λιώνουν οι πάγοι. Οι παγετώνες διαβρώνουν πετρώματα και άλλα υλικά καθώς κινούνται, μεταφέροντας τα συντρίμμια μαζί τους. Αυτό το υλικό μπορεί να κυμαίνεται από μεγάλους ογκόλιθους έως λεπτή λάσπη, ανάλογα με το μέγεθος και τη δύναμη του παγετώνα.

Τα παγετώδη ιζήματα ταξινομούνται συνήθως σε δύο κατηγορίες: μέχρι και στρωματοποιημένη μετατόπιση. Το Till είναι το αδιαχώριστο ίζημα που εναποτίθεται απευθείας από τον παγετώνα καθώς λιώνει, ενώ η στρωματοποιημένη μετατόπιση είναι το ίζημα που έχει ταξινομηθεί και αποτεθεί από ρεύματα λιωμένου νερού που ρέουν έξω από τον παγετώνα.

Τα παγετώδη ιζήματα μπορούν να βρεθούν σε ποικίλα περιβάλλοντα, συμπεριλαμβανομένων των ορεινών κοιλάδων, των παράκτιων περιοχών και των ηπειρωτικών εσωτερικών χώρων. Αυτά τα κοιτάσματα είναι σημαντικοί δείκτες της δραστηριότητας των παγετώνων του παρελθόντος και μπορούν να παρέχουν πολύτιμες γνώσεις για το κλίμα και το τοπίο του παρελθόντος. Έχουν και οικονομική σημασία, καθώς τα κοιτάσματα παγετώνων συχνά περιέχουν πολύτιμα ορυκτά όπως π.χ χρυσοι, αργυροι, να χαλκός.

• αιολικός: Κοιτάσματα που σχηματίζονται από τον άνεμο, συμπεριλαμβανομένων αμμοθινών και λόες.

Η αιολική εναπόθεση αναφέρεται στη μεταφορά και εναπόθεση ιζημάτων με τον άνεμο. Το αιολικό ίζημα συχνά χαρακτηρίζεται από το μικρό του μέγεθος και την καλά ταξινομημένη φύση του, καθώς ο άνεμος τείνει να ταξινομεί τους κόκκους του ιζήματος κατά μέγεθος και να μεταφέρει μόνο τα λεπτότερα σωματίδια σε μεγάλες αποστάσεις. Το αιολικό ίζημα συχνά εναποτίθεται σε αμμόλοφους, οι οποίοι μπορούν να λάβουν ποικίλα σχήματα ανάλογα με την κατεύθυνση και τη δύναμη του ανέμου. Η μελέτη του αιολικού ιζήματος και των μορφών εδάφους είναι σημαντική για την κατανόηση του παρελθόντος και του παρόντος κλίματος, καθώς και για την εξερεύνηση και την εκμετάλλευση φυσικών πόρων όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.

• Λιμνοθάλασσα: Κοιτάσματα που σχηματίζονται σε λίμνες, συμπεριλαμβανομένων των δέλτα, και βαθιές λεκάνες λιμνών.

Τα λιμναία περιβάλλοντα αναφέρονται σε περιοχές που σχετίζονται ή σχετίζονται με λίμνες. Αυτά τα περιβάλλοντα χαρακτηρίζονται από την εναπόθεση ιζημάτων σε λίμνες, τα οποία μπορεί αργότερα να ταφούν και να διατηρηθούν ως ιζηματογενή πετρώματα. Οι διαδικασίες εναπόθεσης σε λιμναία περιβάλλοντα καθορίζονται από το μέγεθος και το σχήμα της λεκάνης της λίμνης, το βάθος της λίμνης, το περιβάλλον κλίμα και την ποσότητα και τον τύπο των ιζημάτων που εισάγονται από ποτάμια ή άλλες πηγές.

Τα λιμναία περιβάλλοντα μπορεί να ποικίλλουν ευρέως ως προς τα χαρακτηριστικά εναπόθεσής τους και μπορούν να επηρεαστούν από διάφορους παράγοντες. Ο τύπος του ιζήματος που εναποτίθεται σε ένα λιμναίο περιβάλλον μπορεί να κυμαίνεται από λεπτόκοκκη λάσπη και άργιλο έως χονδρόκοκκη άμμο και χαλίκι. Το περιβάλλον εναπόθεσης μπορεί επίσης να ποικίλλει από ρηχά νερά σε βαθιά νερά, και οι ιζηματογενείς δομές μπορεί να κυμαίνονται από λεπτά στρώματα πολυστρωματικής λάσπης και αργίλου έως χοντρά στρώματα αμμόπετρα και συσφαιρώνω.

Μερικά από τα κοινά ιζηματογενή χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τα λιμναία περιβάλλοντα περιλαμβάνουν ρυθμούς (επαναλαμβανόμενη στρώση ιζημάτων), βάρβες (λεπτές ελάσματα ιζημάτων) και ρωγμές λάσπης. Απολιθώματα που βρίσκονται σε λιμναία ιζηματογενή πετρώματα μπορούν να παρέχουν σημαντικές πληροφορίες για το εξέλιξη της ζωής στα οικοσυστήματα του γλυκού νερού, συμπεριλαμβανομένων των ψαριών, των εντόμων και της φυτικής ζωής. Επιπλέον, τα λιμναία ιζηματογενή πετρώματα μπορούν επίσης να παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τις κλιματικές συνθήκες του παρελθόντος, συμπεριλαμβανομένων των διακυμάνσεων της θερμοκρασίας και των βροχοπτώσεων και την ηφαιστειακή ή τεκτονική δραστηριότητα.

Κάθε ένα από αυτά τα περιβάλλοντα έχει μοναδικά χαρακτηριστικά, όπως τα είδη των ιζημάτων, τις ιζηματογενείς δομές και τα απολιθώματα που υπάρχουν και μπορεί να παρέχει σημαντικές πληροφορίες για τη γεωλογική και περιβαλλοντική ιστορία μιας περιοχής. Τα ιζηματογενή πετρώματα που σχηματίζονται σε αυτά τα διαφορετικά περιβάλλοντα χρησιμοποιούνται ως δείκτες για τα παλαιότερα κλίματα, τις αλλαγές της στάθμης της θάλασσας, την τεκτονική δραστηριότητα και την εξέλιξη της ζωής στη Γη.